Verbrand door de zon – wat nu?

Ik ben aardig vaak verbrand door de zon en ik vind het verschrikkelijk, echt waar. Ik snap ook echt niet dat er zoveel mensen zijn die verbranden normaal vinden. Zo zijn er genoeg van mijn mannelijke vrienden die stoer doen en net doen alsof ze het niet voelen. ‘Oh ben ik verbrand? Aah joh doet geen pijn. Komt wel goed’. Een aantal van mijn vrouwelijke vrienden kunnen net zo erg zijn. Verbranden is een noodzakelijk kwaad voor ze om bruin te worden. Ze geloven dat je niet bruin kunt worden zonder rood te worden. Want ja; ‘wie mooi wil zijn moet pijn lijden.’

Ik verbrandde zelf vaak op een erg vreemde manier. Ik kan me nog goed herinneren dat ik in Lloret de Mar verbrand was en mijn vrienden er een hele kaart in zagen (zie foto hieronder). Man, wat baalde ik. We hadden maar tien dagen en ik moest een paar dagen uit de zon blijven. Ik HAAT verbranden.

Verbrand door de zon Lloret de Mar

De rode ‘kaart’ op mijn rug- Lloret de Mar 2008

  • De zeurende pijn die je maar blijft irriteren.
  • De slapeloze nachten die je ervan kan krijgen
  • Dat je niet weet hoe je moet zitten en liggen en iedere keer als je verschuift het net lijkt alsof er schuurpapier over je lichaam gaat.
  • De roodheid die zo traag wegtrekt… terwijl er de komende dagen nog zoveel leuke dingen te doen zijn in de zon!
  • Het jaloers zijn op vrienden en anderen die niet verbrand zijn en zorgeloos van de zon kunnen genieten

Hoe kom je nou het snelste van die vervelende verbranding af? Hoe kun je de zonverbrande huid het beste verzorgen en hoe genees je het snelste? Daar gaat dit blog over: verbrand door de zon, wat nu?

Lichte verbranding

Er zijn verschillende graden van verbranding door de zon. De eerste- en tweedegraads verbrandingen noemt men ook wel ‘lichte verbrandingen’, al kan het niet aanvoelen als ‘licht’. Eerstegraads zonverbranding betekent dat je huid licht rood en warm is, deze roodheid verdwijnt dan over één tot drie dagen. Bij een tweedegraads zonverbranding heb je een vurige, redelijk pijnlijke huid. Deze verbranding verdwijnt meestal na drie dagen met een lichte afschilfering en laat een tijdelijke verkleuring achter.

Ik denk dat de meeste van mijn verbrandingen (zoals mijn rode kaart) tweedegraads verbrandingen waren. Niet zo erg als het kan zijn, zoals je verderop kunt lezen, maar het kan toch erg hinderlijk zijn.

 Lichte verbranding eerste- en tweedegraads

Een lichte verbranding (nee ik ben dit niet)

Wat moet je doen als je licht bent verbrand door de zon?

  1. Ga onmiddellijk uit de zon
  2. Koel je huid met een lauwe douche, bad of met natte doeken
  3. Smeer je in met aftersun of andere huidverzorgende middelen zoals bodylotion met aloë vera
  4. Neem een aspirine of paracetamol in als je veel pijn hebt
  5. Blijf binnen in een koele ruimte als je hoofdpijn hebt
  6. Drink genoeg water
  7. Houd de verbrande huid uit de zon totdat de roodheid is weggetrokken (dit is meestal na 3 dagen)

 

Huismiddeltjes

Verder kun je ook huismiddeltjes zoals yoghurt, komkommer en rauwe aardappelen uitproberen. Het is niet wetenschappelijk aangetoond dat deze middeltjes werken, maar het kan wel wat extra verkoeling bieden. Ik heb zelf vroeger (uit wanhoop) komkommer uitgeprobeerd, maar de plakjes werden binnen een aantal seconden al zo heet als kolen.

Wat werkt het beste voor mij?

Wat voor mij altijd het beste werkte: theedoeken nat maken met koud water, gedeeltelijk uitwringen en dan op de verbrande huid leggen. Mijn schouders waren het vaakst de klos. Ik herinner me nog goed dat mijn moeder altijd een koude, natte theedoek om mijn schouders wikkelde. Voor een moment verschrikkelijk, maar daarna echt een opluchting. Ik had een haat-liefdeverhouding met die doeken. Daarnaast smeerde ik me regelmatig in met aftersun of verkoelende lotion en bleef ik zoveel mogelijk uit de zon, hoe zuur het ook was.

Vervellen

Het vervellen kun je niet voorkomen als je verbrand bent, dat hoort nu eenmaal bij het herstelproces van de huid. Ik denk dat we juist blij moeten zijn als onze huid vervelt; het is namelijk een manier van het lichaam om alle beschadigde cellen, die mogelijk kankerverwekkend zijn, kwijt te raken. Je huid maakt vervolgens nieuwe cellen aan onder de huidlaag. Het beste wat je kunt doen als je vervelt is niet teveel aan te velletjes te plukken en de vervelde huid in te smeren met een verkoelende zalf en verder zoveel mogelijk met rust te laten.

> Vervelde huid

Zware verbranding

Een zware verbranding betekent dat je huid derde- of vierdegraads verbrand is. Bij een derdegraads zonverbranding is de huid roodblauw verkleurd, gezwollen en zeer pijnlijk. De verbrande huid kan na 4 dagen volledig afschilferen en je huid kan nog langdurig oneffenheden bevatten en verkleurd zijn. Verder kan er op de verbrande plek meer haar groeien dan normaal.

Bij een vierdegraads zonverbranding ontstaan er daarnaast blaren en schilfers en blijft er een vlekkerige pigmentatie achter. 

 Derdegraads zonverbranding

> Een zware verbranding

Wat moet je doen als je zwaar bent verbrand door de zon?

  1. Ga meteen uit de zon
  2. Houd de verbrande huid onder lauw zacht stromend water (douche)
  3. Drink minimaal 2-3 liter water per dag
  4. Laat blaren heel en zorg dat er geen infectie kan ontstaan
  5. Is een blaar al open? Verzorg het dan net als een wondje en laat het velletje van de blaar zitten
  6. Gebruik een pijnstiller tegen de pijn
  7. Blijf minimaal een week uit de zon en laat je huid goed herstellen
  8. Neem contact op met de huisarts als je veel grote blaren hebt of als je last hebt van koorts, koude rillingen, braken, misselijkheid, hoofdpijn of hartkloppingen
  9. Smeer zwaar verbrande huiddelen in met een corticosteroïd zalf van de dokter. Breng het één- of tweemaal per dag aan totdat de klachten verminderen

10.Bij ernstige verbrandingen kun je ontstekingsremmende tabletten krijgen zoals indomethacin of prednisolon.

Al deze tips bieden oplossingen voor korte termijn gevolgen. Alleen zijn er ook lange termijn gevolgen verbonden als je veel verbrand door de zon. Lange termijn gevolgen zijn onder andere huidveroudering, ouderdomsvlekken en huidkanker. De enige manier om lange termijn gevolgen te voorkomen is om je goed voor te bereiden op de zon en de schadelijke UV-stralen.

Hoe kun je lange termijn gevolgen voorkomen?

  1. Draag UV-beschermende vrijetijd- en badkleding
  2. Smeer onbedekte delen in met een zonnebrandmiddel van minimaal factor 30. Lees meer over zonnebrandmiddel in ons ander blog over zonnebrand smeren.
  3. Blijf (vaker) tussen 11:00 en 15:00 uur binnen als de zon fel schijnt
  4. Zoek vaker de schaduw op
  5. Draag vaker een hoed en zonnebril

> De optimale UV-bescherming 

UV-beschermende kleding

Alle huidartsen en dermatologen raden aan om UV-beschermende kleding te dragen. UV-kleding beschermt niet alleen tegen UVB-stralen die je huid verbranden, maar ook tegen UVA-stralen die je huid verouderen en de huid op een dieper niveau aantasten. Als je UV-kleding draagt, hoef je bedekte delen niet in te smeren en dit bespaart je aardig wat flesjes zonnebrandcrème.

Ben je dus verbrand door de zon? Zie het als een wake-up call en bereid je voortaan beter voor op de zon!